Pers Körfezi mi, Arap Körfezi mi? Kısa Bir Tarih
Donald Trump, Ortadoğu’daki İsim Tartışmasını Yeniden Alevlendiriyor: Arap Körfezi mi, Fars Körfezi mi?
Donald Trump, bir su kütlesinin ismini değiştirme çabalarıyla yetinmeyip, başka bir ismin değiştirilmesi planları yapıyor. ABD Başkanı, Meksika Körfezi’ni Amerika Körfezi olarak tek taraflı şekilde değiştirmesinin ardından, şimdi de Ortadoğu’daki isim tartışmasına yöneldi: Fars Körfezi mi, Arap Körfezi mi?
Trump, Çarşamba günü gazetecilere yaptığı açıklamada, Suudi Arabistan, Katar ve BAE’ye yapacağı bir seyahat sırasında ABD’nin denizle ilgili ismini nasıl anacağına dair bir karar vereceğini söyledi. Bu açıklama, Washington’un Fars Körfezi yerine Arap Körfezi veya Arap Körfezi terimlerini kullanmaya başlayacağına dair ABD’li yetkililerin yaptığı haberlerin ardından geldi.
Fars Körfezi’nin Tarihsel Önemi
Fars Körfezi, İran ile Arabistan yarımadası arasında yer alan ve Umman Körfezi ile Şattülarap nehir deltası arasında bağlantı sağlayan su kütlesidir. Tarih boyunca birçok isimle anılmıştır, ancak en eski ve en sık kullanılan isim Fars Körfezi’dir.
- Geçmişte Kullanılan İsimler:
- Fars Denizi
- Arap Körfezi
- Kızıldeniz (eski kaynaklarda)
2006 yılında Birleşmiş Milletler’in coğrafi isimler üzerine uzmanlar grubu, Fars Körfezi teriminin geçerliliğini tartışmak üzere toplandı ve bu konuda sekiz sayfalık bir belge yayımladı. Bu belge, Ahameniş İmparatorluğu döneminde (M.Ö. 559-330) Fars Denizi adının yazılı metinlerde geniş bir şekilde kullanıldığını ortaya koydu.
Uluslararası Tanınma ve Geopolitik Gerilimler
Uluslararası hidroğrafik organizasyon ve Birleşmiş Milletler tarafından tanınan isim Fars Körfezi’dir. Ancak bu isim, İran ile komşuları arasında altmış yılı aşkın süredir süregelen jeopolitik gerginliklerin kaynağı olmuştur.
- İsim Değişikliği Üzerine Tartışmalar:
- İslamiyet’in yayılmasıyla birlikte, Arap coğrafyacıları da Fars Körfezi terimini kullanmaya devam etti.
- 1950’lerde İran’ın Britanya’ya ait Anglo-Persian petrol şirketini millileştirmesinin ardından, İngiltere’den kaynaklar Gulf of Arabia (Arap Körfezi) terimini kullanmaya başladı.
İsim Tartışmalarının Günümüzdeki Yansımaları
2004 yılında National Geographic dergisi, Fars Körfezi’nin altında “Arap Körfezi” terimini kullanarak İran’dan büyük bir tepki aldı. Dergi ve muhabirleri, Tahran tarafından yasaklandı. Ayrıca, 2012 yılında Google Maps, bu su kütlesinin adını tamamen atlayarak bir boşluk bıraktı; İran, bu durumu mahkemeye taşımayı tehdit etti.
Sonuç olarak, İran, bu konunun önemini vurgulamak amacıyla her yıl 29 veya 30 Nisan tarihlerinde Fars Ulusal Körfezi Günü’nü kutluyor. Bu tarih, Abbas Şah’ın 1622’de Portekizlileri Hürmüz Boğazı’ndan çıkardığı gün olarak belirlenmiştir.
Sizin Görüşleriniz Neler?
Bu isim tartışması hakkında ne düşünüyorsunuz? Fars Körfezi mi yoksa Arap Körfezi mi? Düşüncelerinizi bizimle paylaşın veya ilgili diğer makaleleri okumak için sitemizi ziyaret edin.
